Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Zwiedzamy Wielkopolskę. Muzeum Stanisława Staszica w Pile

Martin Nowak
Martin Nowak
Muzeum Stanisława Staszica w Pile powstało w 1951 r. jako muzeum biograficzne. Z czasem zaczęło pełnić funkcję muzeum regionalnego. Obecnie zmierza do tego, aby stać się centrum wiedzy o Stanisławie Staszicu.

Siedzibą muzeum jest dawny dom Stasziców, którzy w części miasta zwanej „Zamościem” mieli swój folwark. Wszystko to było własnością rodziny Stasziców do końca wieku XVIII. Później przeszło w ręce innych pilskich rodzin. Do 1945 roku z zabudowań dawnego folwarku Stasziców pozostał tylko dom mieszkalny. Zniszczony częściowo w czasie walk o Piłę, został odbudowany w latach 1947-1948 i przeznaczony na cele muzealne jako miejsce pamiątek po Stanisławie Staszicu – najznakomitszym z pilan.
Muzeum Staszica jest dzisiaj instytucją kultury, która gromadzi, opracowuje i przechowuje dobra kultury związane bezpośrednio lub tylko pośrednio z osobą Staszica i staszicowską tradycją. Muzeum prowadzi badania naukowe, działalność wystawienniczą i edukacyjną. Celem, do którego dąży jest pełne poznanie biografii autora „Uwag nad życiem Jana Zamoyskiego”, zebranie kompletnej dokumentacji naukowej związanej z jego życiem, działalnością i kultem oraz zinwentaryzowanie i skatalogowanie staszicianów rozproszonych na obszarze całego kraju. Jednym słowem Muzeum Staszica zmierza do tego, aby stać się centrum wiedzy o Staszicu.

W dawnym domu Stasziców możemy obejrzeć wystawę stałą „Stanisław Staszic 1755-1826”, która prezentuje jego życie i dokonania poprzez najwartościowsze stasziciana eksponowane w czterech grupach problemowych: młodość i podróże, prace w Towarzystwie Przyjaciół Nauk, działalność publiczną we władzach Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego, prace literackie i testament. W okresie wakacyjnym jest prezentowana wystawa „Pod znakiem Staszica”, która pokazuje różnorodne formy kultu autora „Uwag nad życiem Jana Zamoyskiego” oraz odwoływania się do jego myśli i postawy przez pokolenia Polaków w XIX i XX wieku.

Od 2003 roku w muzeum działa galeria sztuki współczesnej, w której są prezentowane wystawy fotografii, grafiki, malarstwa i rzeźby. Latem w ogródku muzealnym organizowane są koncerty, spotkania i prelekcje. Muzeum Staszica jest organizatorem Spotkań Staszicowskich i wydawcą dwurocznika „Zeszyty Staszicowskie”.

W muzeum gromadzone są przede wszystkim stasziciana, czyli muzealia bezpośrednio lub tylko pośrednio związane ze Staszicem, poza nimi pozyskuje się również muzealia ilustrujące epokę Staszica. Zbiór muzealny tworzą: rękopisy, ikonografia (między innymi portrety i grafiki), mapy, medale, medaliony i plakiety, pocztówki oraz inne drobne druki i przedmioty.

Wśród rękopisów są autografy listów Staszica, urzędowe dokumenty z jego podpisami, jest pochodzący z przełomu XVIII i XIX wieku rękopiśmienny odpis „Uwag nad życiem Jana Zamoyskiego” i nieco późniejsza kopia autobiografii.
Pośród jego wizerunków przeważają dziewiętnastowieczne grafiki. Wśród nich znajduje się litografia W. Śliwickiego (1824), która jest pierwszym graficznym portretem znakomitego pilanina. Wyjątkowy jest również portret olejny Staszica w granatowym fraku nieznanego autora datowany na lata 20. XIX wieku.

Na uwagę zasługuje także drugi tom „Rodu ludzkiego” Staszica oraz komplet 18 rycin wydrukowanych do tego dzieła. Najstarszym i zarazem jednym z ciekawszych pilskich staszicianów jest tablica pamiątkowa ufundowana w 1876 roku przez Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk (pierwotnie była wmurowana w ścianę kościoła katolickiego pw. św. Janów Chrzciciela i Ewangelisty – obecnie w zbiorach muzeum).

Wśród drobnych pamiątek po Staszicu wymienić trzeba koniecznie srebrny pucharek z datowaną w 1797 roku dedykacją dla Staszica. Jest to prawdopodobnie jedyny zachowany do dziś przedmiot należący dawniej do znakomitego pilanina. W muzealnej bibliotece jest kilkadziesiąt oryginalnych dzieł Stanisława Staszica i jego przekładów z języka francuskiego.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Zwiedzamy Wielkopolskę. Muzeum Stanisława Staszica w Pile - Głos Wielkopolski

Wróć na poznan.naszemiasto.pl Nasze Miasto